99 Тэнгэр

55 цагаан тэнгэр
1. Мөнхтэнгэр
2. Сүлдэн тэнгэр
3. Долоон одон өвгөн
4. Мөнх хөх тэнгэр
5. Саран мөнгөн тэнгэр
6. Ёроол цагаан тэнгэр
7. Заяач тэнгэр
8. Одод хөх тэнгэр
9. Хөх тэнгэр
10. Хайрхад тэнгэр
11. Цастын цагаан тэнгэр
12. Мөстийн мөнгөн тэнгэр
13. Гал улаан тэнгэр
14. Хөх манхан тэнгэр
15. Хөх мөнгөн тэнгэр
16. Онгод сахиус тэнгэр
17. Од эрхэст тэнгэр
18. Замын тэнгэр
19. Элчит цагаан тэнгэр
20. Авралын эзэн тэнгэр
21. Баатар цагаан тэнгэр
22. Шударга улаан тэнгэр
23. Эвийн тэнгэр
24. Үүдэн заяа тэнгэр
25. Наран улаан тэнгэр
26. Хурын арвин тэнгэр
27. Хурмаст тэнгэр
28. Задын цагаан тэнгэр
29. Манхан цагаан тэнгэр
30. Малын хишиг тэнгэр
31. Одон цагаан тэнгэр
32. Солонго тэнгэр
33. Тив тэнгэр
34. Саран цагаан тэнгэр
35. Бурхан Халдун тэнгэр
36. Отгонцагаан тэнгэр
37. Элчит улаан тэнгэр
38. Ангийн даллага тэнгэр
39. Далай цагаан тэнгэр
40. Шударга цагаан тэнгэр
41. Их тэнгэр
42. Морин эрдэнэ тэнгэр
43. Удмын заяа тэнгэр
44. Ханийн тэнгэр
45. Луутай цагаан тэнгэр
46. Дархан цагаан тэнгэр
47. Аргатын тэнгэр
48. Цахилгаан цагаан тэнгэр
49. Зайран тэнгэр
50. Азын тэнгэр
51. Аавын тэнгэр
52. Ээжийн тэнгэр
53. Өөрийн тэнгэр
54. Дайчин баатар тэнгэр
55. Хан тэнгэр

44 хар тэнгэр
1. Атаа тэнгэр
2. Зүрхэн хар тэнгэр
3. Хар сүлдэн тэнгэр
4. Ёрын хар тэнгэр
5. Хадарган хар тэнгэр
6. Хилэн хар тэнгэр
7. Дайны хар тэнгэр
8. Задын хар тэнгэр
9. Аянга тэнгэр
10. Хэргийн эзэн тэнгэр
11. Зол муутын тэнгэр
12. Гайт хар тэнгэр
13. Үйлт хар тэнгэр
14. Хан хар тэнгэр
15. Хар бараан тэнгэр
16. Хэдэр хар тэнгэр
17. Хотон хар тэнгэр
18. Харанхуй хар тэнгэр
19. Хайгуул хар тэнгэр
20. Уйтан хар тэнгэр
21. Шидийн хар тэнгэр
22. Тангараг хар тэнгэр
23. Бөөн хар тэнгэр
24. Удган тэнгэр
25. Гарзын хар тэнгэр
26. Аадар хар тэнгэр
27. Аянга хар тэнгэр
28. Хурмаст хар тэнгэр
29. Хилэнцэт хар тэнгэр
30. Салхин хар тэнгэр
31. Хараалын хар тэнгэр
32. Гүжир хар тэнгэр
33. Хажир хар тэнгэр
34. Эрлэгийн хар тэнгэр
35. Ороолон хар тэнгэр
36. Харын хар тэнгэр
37. Хатуу хар тэнгэр
38. Буултын хар тэнгэр
39. Адын хар тэнгэр
40. Өрийн хар тэнгэр
41. Үрлэг хар тэнгэр
42. Заяа муутын хар тэнгэр
43. Заргач хар тэнгэр
44. Аз муутын тэнгэр

Тэнгэр Монгол Газар гэдэг үгийг гадаадаар орчуулбал

Afrikaans lug Mongolië land
Albanian qielli Mongolia tokës
Arabic السماء منغوليا الأرض
Аrmenian Sky Մոնղոլիա երկիր
Azerbaijani göy mongolia torpaq
Basque zerua Mongolia land
Belarusian Неба Манголіі зямлі
Bengali আকাশ মঙ্গোলিয়া জমি
Bulgarian небето Монголия земя
Catalan cel Mongòlia terra
Chinese 天空蒙古土地
Croatian Nebo Mongolija zemljište
Czech nebe mongolsko půdy
Danish sky Mongoliet land
Dutch hemel mongolië land
Esperanto ĉielo Mongolio landon
Estonion taevas Mongoolia maa
Flipono kalangitan Mongolia lupa
Finnish taivas Mongolia maa
French ciel mongolie terres
Galician ceo Mongolia terra
Georgian Sky მონღოლეთის მიწის
German Himmel mongolia Land
Greek ουρανό Μογγολία γης
Gujarati આકાશમાં મંગોલિયા જમીન
Haitian Creole syèl Mongoli peyi
Hebrew שמי מונגוליה ארץ
Hindi आकाश मंगोलिया भूमि
Hungarian Ég mongólia föld
Icelandic himinn Mongolia Land
Indonesian sky mongolia tanah
Irish spéir Mhongóil talamh
Italian cielo mongolia terra
Japanese 空モンゴル土地
Kannada ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಮಂಗೋಲಿಯಾ ಭೂಮಿ
Korean 하늘 몽골 땅
Lao ທີ່ດິນເຄົ້າມົງໂກລີ
Latin caelum Mongoliam terra
Lativian debesis Mongolija zeme
Lithuanian dangus Mongolija žemė
Macedonian небото Монголија земјиште
Malay langit Mongolia tanah
Maltese sema Mongolja art
Norwegian sky mongolia land
Persian آسمان مغولستان زمین
Polish Ziemia, niebo, mongolia
Portuguese céu mongolia terra
Romanian cer Mongolia teren
Russian Небо Монголии земли
Serbian небо Монголија земљишта
Slovak neba mongolsko pôdy
Slovenian nebo Mongolija zemljišča
Spanish cielo mongolia tierra
Swahili anga Mongolia ardhi
Swedish himmel Mongoliet mark
Tamil வானத்தில் மங்கோலியா நிலம்
Telugu ఆకాశంలో మంగోలియా భూమి
Thai ที่ดินท้องฟ้ามองโกเลีย
Turkish gökyüzü Moğolistan arazi
Ukranian Небо Монголії землі
Urdu آسمان منگولیا زمین
Vietnamese đất trời Mông Cổ
Weish awyr Mongolia tir
Yiddish awyr Mongolia tir

Зоосны мэргэ

Зоосоор мэргэлэх нь монголчуудын дунд ихэд дэлгэрсэн бөгөөд бараг үндэсний төлгийн зэрэгт хүрсэн байна. Уг мэргэ олон төрөл зүйлтэй бөгөөд харилцан адилгүй байдаг. Үүнд: “Ганц сохор зоосон мэргэ”, “Гурван зоосны мэргэ”, “Таван зоосны мэргэ”, “Есөн зоосны мэргэ”, “Гэсэр богдын арван хоёр зоосон мэргэ” гэж байдаг болой. Эдгээрээс түгээмэл дэлгэрсэн нь “Есөн зоосны мэргэ”. Ер нь зоосонд төлгөнд хэрэглэхэд ихэд түгээмэл болсон нь манж хятад үсэг бүхий нүхтэй зоос юм. Өөр зоос байсан ч болно. Гол нь найман ижил нэг сондгой эсвэл тэмдэгтэй зоос байх ёстой найман зоосноосоо ялгах нь чухал. Сондгой зоосыг толгой зоос гэдэг. Зооснуудаа сүлд талыг нь цагаан тал, тоо талыг нь хар тал гэж үзээрэй.

Есөн зоосоор мэргэлэх нь: Сонгосон есөн зоосоо арцаар аривлаж бэлдэнэ. Толгой зоосондоо мэргэлэх зүйлээ шившиж (ингэхдээ ухаан бодлоо төвлөрүүлэх нь чухал ер нь мэргэ төлөг гэдэг бодлын төвлөрөл гэдгийг санах хэрэгтэй) бусад зоостой нийлүүлэн хоёр алгаа төмбийлгөн дотогшоо битүүлж сэгсчин зайлаад зоосыг зүүн гар дээрээ эрхий талаас эхлэн нар зөв эргүүлэн тараана. Толгой зоос буусан талыг шинжинэ. Зоос бүр нэртэй бөгөөд эрхий хуруу талаас Сүм, уул, онгоц, арслан, чоно, нар, хэрээ, сар, бумба гэдэг. Таны толгой зоос аль нь болж бууснаар мэргэ тайлагдана. Цагаан сүм...хар чоно гэх мэт
Тайлал: Цагаан сүм-байрандаа төв суурин
Уул- саадтай, хөдөө гадаа
Онгоц- унаа, тэрэг, ус
Арслан-мөнгө, хүч, зардал
Чоно- хийморь, хүний тусламж, хулгайч
Нар- баяр
Хэрээ- хэл сураг
Сар-өөрийн баяр
Бумба- өөрийн сав гэх мэтээр тайлах ба хар талаар буувал эсрэг муу байна гэж үзнэ. Эдгээрийг мэдсэн байхад та цааш өөрийгөө илүү хөгжүүлж мэргэшсэн сайн төлгөч болж болно шүү дээ.

Эцэг өвгөдөөс уламжилж ирсэн ёс жаяг цээр

Доод тал нь 3000 цээр байдаг.

1. Хэвтэж хоол идэхийг цээрлэнэ. Өвчтэй хүн хэвтэж идэх гэх.

2. Зогсоогоор хоол идэхийг цээрлэнэ. Яараад байна уу сууж ид гэх.

3. Ном уншсаны дараа суниахыг цээрлэнэ. Сурсан юм сугаар гарна гэх.

4. Тогоон дотор хоолны халбага хийж орхидоггүй гэх. Чөтгөр долооно, тухайн айлын ажил үйлс бүтэхгүй гэх.

5. Хоол унд идчихээд халбага сэрээгээ аяган дотроо хийчихээд гэрээс гарвал явсан ажил бүтэхгүй гэх.

6. Идсэн аяга тавгандаа халбага сэрээгээ хийж орхиж, хонуулж болохгүй ажил үйлс бүтэхээ байна гэх.

7. Аяга долоодог, таваг долоодоггүй.

8. Хүний ул руу өшиглөдөггүй, муудалцана гэх.

9. Гэрийн буурин дээр гишгэдэггүй

10. Тэнгэр лүү гэрэл тусгахыг цээрлэнэ.

11. Исгэрэхийг цээрлэнэ. Сэтгэлд хий орно гэх.

12. Багана тэвэрдэггүй. Баганы зовлонг үүрнэ гэх.

13. Гэрийн багана хоорондуур гардаггүй.

14. Гэрлийн шонгийн шургааг доогуур гардаггүй чөтгөртэй уулзана гэх.

15. Гал руу ус хийдэггүй. Галын бурхан хилэгнэнэ гэх.

16. Галаар тоглодоггүй. Галын бурхан хилэгнэнэ гэх.

17. Босгон дээр суудаггүй.

18. Тотгоноос дүүжлэгдэггүй.

19. Толгойгоо салаавчилдаггүй.

20. Шанаагаа тулдаггүй.

21. Уургаа газар тулдаггүй.

22. Голын нуурын ойролцоо бие засдаггүй.

23. Голын эхэнд айл буудаггүй.

24. Цамцныхаа захыг толгойгоо бүтээн өмсөхийг цээрлэх. Эхийгээ алсан хүн тэгж өмсдөг гэх.

25. Гэрийн ойр орчим тарвага амьтаны үүр байвал агнадаггүй.

26. Уурган дээгүүр алхаж гардаггүй.

27. Явган суудаггүй. Нохой суулт гэх.

28. Том хүний яриа сонсохыг цээрлэнэ. Иймээс гэрт зочин ирвэл хүүхдүүд зөрөөд тоглохоор гардаг.

29. Хоол хаяхыг цээрлэнэ. Амны хишиг ар дээрээ гарна гэх.

30. Хоолоороо тоглохыг цээрлэнэ.

31. Сүүн дээр ус хийхийг цээрлэнэ. Усан дээр сүү хийнэ.

32. Гутлаа чирж явдаггүй

33. Малгайгаа буруу харуулж өмсдөггүй.

34. Малгай давхарлаж өмсдөггүй. Хоёр эхнэртэй болно гэх.

35. Өөрийн нэрээ голдоггүй

36. Хүүхдийг бүтэн нэрээр нь дуудна. Бүтэн нэртэй бүрэн заяатай гэх.

37. Бурхан шүтээн рүү хөлөө жийхийг цээрлэнэ.

38. Гол нуурын усанд юм угаахыг цээрлэнэ.

39. Хүний дээгүүр алхаж гарахыг цээрлэнэ. Үхсэн хүний дээгүүр алхаж гарна гэх. Бөхчүүд давсан бөхийнхөө дээгүүр алхаж гарч болно.

40. Эрхий хуруугаа хөхөхийг цээрлэнэ. Ээж нь үхнэ гэнэ.

41. Их унтахыг цээрлэнэ.

42. Хүний бүсэлхийнээс дээш шавьж суувал тэр шавьжийг алдаг. Хийморьт муу гэх.

43. Газарт гадас шааж орхихыг цээрлэнэ. Нүүхдээ гадсаа аваад сүү дусааж домнодог.

44. Газар аяга таваг тавьдаггүй.

45. Аяга тавагтай хоолон дээгүүрээ алхаж гардаггүй.

46. Хаалга руу толгойгоо харуулж унтдаггүй.

47. Хөлөө ачиж суудаггүй. Зовлонгоо ачлаа гэх.

48. Ширээ өнцөгдөж суудаггүй.

49. Хүнд хутга хайч гэх мэтийг өгөхдөө иртэй талаар өгөхийг цээрлэнэ. Бариултай талаар нь өгөх.

50. Хутганы ир дээш нь харуулж тавьдаггүй.

51. Тогооноос хутгаар мах зоож авахыг цээрлэнэ.

52. Гэрийг нар буруу тойрохыг цээрлэнэ.

53. Эмэгтэй хүний хормойн доогуур толгойгоо шургуулахыг цээрлэх. Хийморьт муу гэх.

54. Хүний мөрөн дээр гараа тавихыг цээрлэх. Хийморьт муу гэх.

55. Амандаа дуу аялдаггүй. Сэтгэлд хий орно гэх.

56. Сүүн шүд унахад шүдэн завсараараа хэлээ оруулж болохгүй гэж сургах. Муухай шүд ургана гэх.

57. Шүдэн завсараар орсон махыг утсаар авахгүй байх. Зай гарна гэх.

58. Хаалга гарцаар ухарч гарахгүй гэх.

59. Түлхүүр ширээн дээр тавьдаггүй.

60. Хумсаа шөнө авдаггүй. Төөрнө гэх.

61. Далны ясыг ганцаар иддэггүй. Далуулаа хувааж иддэг гэх.

62. Хоёр хүн хөлийн улаа нийлүүлдэггүй. Муудалцана гэх.

63. Түлхүүр эргүүлдэггүй. Эргүү болно гэх.

64. Нохойтой зургаа авахуулдаггүй.

65. Шөрмөсөө дуугаргадаггүй. Шөрмөс сунана гэх.

66. Хонины хоосон сүүж гэрт хонуулдаггүй. Чөтгөр шүглэнэ гэх.

67. Өөд өөдөөсөө харж ярихыг эрхэмлэнэ. Солонгос кинон дээрх шиг нэг нь нуруугаа харж ярьдаггүй

68. Аавын буйд сахал тавихыг цээрлэнэ.

69. Аягатай хоол цай зөөхдөө эрхий хуруугаа аяганы амсар давуулан дотор нь хийж зөөхийг цээрлэнэ.

70. Аягатай хоол цай зөөхдөө 5 хуруугаараа битүүлж барихыг цээрлэнэ. Үхлийн барилт гэх.

71. Ахмад настны өмнүүр босч явахыг цээрлэх.

72. Шувууны өндгөнд сүүдрээ хүргэхийг цээрлэх.

73. Хүний толгой руу хөлөө жийж суух, хэвтэхийг цээрлэх.

74. Урт настай амьтан алахыг цээрлэх. Нас богиносоно гэх.

75. Цэцгийн толгой тасддаггүй гэх.

76. Элгээ тэвэрдэггүй.

77. Аяга таваг хөмрүүлж тавьдаггүй. Хоосорно.

78. Арц асаахдаа үлээж унтраадаггүй. Гараараа сэвэрч унтраах.

79. Бурхан шүтээний өмнөх хоосон аягыг хөмрүүлж тавих.

80. Гутлын алчуурыг шидэж өгөх. Гараас гарт дамжуулж өгөхийг цээрлэнэ.

81. Айлын бурхан, шүтээн, хойморын авдарын өмнүүр эс бөгөөс зуух, тулгын галын эхээр нар буруу тойрч гарахыг цээрлэнэ. Хүндлэхийн учир тийн бөлгөө.

82. Гол мөрний ус руу нулимахыг цээрлэнэ.

83. Ташуур газар тулахыг цээрлэнэ.

84. Нуруугаа үүрэхийг цээрлэнэ.

85. Айлд нуруугаа үүрч зогсохыг цээрлэнэ. Хэрвээ тийн үйлдвээс ихэрхэж, дээрэлхүү аашилж буйн тэмдэг гэх буюу ялд унан баривчлагдаж ардаа гараа хүлүүлэхийн муу ёр гэнэ.

86. Сүлсэн цайг буцалсан хойно нь самрах. Эхийн урагтай адилтгах.

87. Сүү асгахыг цээрлэнэ.

88. Ам руугаа цутгаж идэхгүй.

89. Завьжаараа асгаж цутгаж унд уухгүй. Сэтэрхий уруултай юм уу гэж сургах.

90. Монгол хүн амандаа мод зуудаггүй. Залгивал яана гэж сэрэмжлэх.

91. Далны яс мөлжихийг цээрлэнэ.

92. Ширээн дээр суудаггүй. Өрөнд орно гэнэ.

93. Тооны машин сампингаар тоглодоггүй өрөнд орно гэнэ.

94. Хүний суган доогуур, хөлөн завсараар гарахыг цээрлэх. Хийморь доройтно гэх. Бөхчүүдэд хамаагүй.

95. Гэрт шүгэлддэггүй. Чөтгөр шүглэнэ гэх.

96. Доошоо харсан сав бэлэглэхийг цээрлэнэ. Малгай орно. Дээшээ харсан сав өгөх сайн гэж үзнэ. оймс, гутал орно.

97. Чонын шагай бэлэглэдэггүй. Хулгайлж, худалдаж авдаг гэх.

97. Морин хуур гэртээ худалдаж авдаггүй. Бэлгэнд авдаг.

98. Орондоо дуу дуу дуулах, орондоо уйлахыг цээрлэнэ. Зовлон салахгүй.

99. Хүүхдийн толгой руу цохихыг цээрлэнэ. Эргүү болно гэх.

100. Хоёр хүүхэд шээсээрээ тоглож шээхийг цээрлэнэ.

101. Ном уншиж байгаад дэлгэж орхидоггүй. Чөтгөр уншдаг гэх.

102. Гараа хоосон савчдаггүй.

103. Цустай зүйл гал руу хийдэггүй. (шатаадаггүй)

104. Алгаа хоосон ташдаггүй.

105. Өмд оймсоо толгойдоо углахыг цээрлэнэ.

106. Хог шатаахыг цээрлэнэ. Галын бурхан хилэгнэнэ гэх.

107. Хүний нүүр лүү толиор гэрэл тусгахыг цээрлэнэ.

108. Толь дээш харуулж тавихыг цээрлэнэ.

109. Ахмад хүнийг нэрээр нь дуудахыг цээрлэнэ.

110. Хэвтэж ном уншдаггүй.

111. Хүний түрийвч рүү өнгийж хардаггүй.

112. Түрийвчинд цээж зураг хийж авч явдаггүй.

113. Газар гараараа тулж суухыг цээрлэнэ.

114. Хүнд юм шидэж өгдөггүй. Нохойд юм шидэж өгдөг. (Гутлын алчуур хүнд шидэж өгөх нь зөв.)

115. Үсээ хаа хамаагүй хаядаггүй. Морьны уяан дээр аваачиж моринд гишгүүлбэл сайн.

116. Сүүн шүдийг хаядаггүй. Нохойнд өөхөнд боож өгөх.

117. Хүнд гарын салаагаараа юм өгдөггүй.

118. Хүнээс юм авахдаа булааж авдаггүй.

119. Буруу гараараа юм өгч авалцдаггүй.

120. Нохой зардаггүй

121. Модны мөчир дээр гишгэх авирахыг цээрлэнэ. Ургалт нь зогсдог гэх.

122. Номон дээр гишгэдэггүй. Эрдэм сурдаггүй юм гэж сургах.

123. Гарын алган дээрээ юм зурахыг цээрлэх.

124. Мал амьтанаа занчихыг цээрлэх. Малын буянтай холбож тайлбарладаг.

125. Ахмад хүний яриа тасддаггүй. Хүндлэхийн учир бөлгөө.

126. Хүн рүү хар ус цацдаггүй

127. Нүүдлийн шувуудын цуваа тоолдоггүй.

128. Хүнд юм шидэж өгдөггүй. Нохойд юм шидэж өгдөг.

129. Ванны өрөөний хаалга онгорхой орхидоггүй. Хааж байх.

130. Хайч ангайлгаж орхидоггүй. Хамхиулж байх.

131. Ороо засаад унталгүй хоосон хонуулж болохгүй. Чөтгөр ороод унтчихдаг.

132. Саваа мод барьдаггүй хоосроно модоо тулна.

133. Хайч ангалзуулдаггүй.

144. Долоовор хуруугаараа юм чичилж заадаггүй.

145. Хүн рүү хуруугаараа чичилдэггүй.

146. Нялх хүүхэдтэй айл гөлөг тэжээдэггүй гэх. Хайраа булаацалдана.

147. Мөр нь цоорсон урагдсан хувцас өмсдөггүй.

148. Малгай тэлээнд хүндэтгэлтэй хандаж хаа хамаагүй хаядаггүй.

149. Өөрийн өмсөж байсан хувцасаа хүнд өгдөггүй.

150.

151. Гудасыг толгойноос нь эхэлж эвхдэггүй. Хөлнөөс нь дээш нь эвхэх. Үхсэн хүний гудасыг толгойноос нь эхэлж эвхэх.

152. Толгой сэгсэрдэггүй.

153. Хүний нүүр лүү нулимдаггүй.

154. Ясыг сайтар мөлжиж хаях. Махтай үлдээдэггүй.

155. Хөл хүндтэй бүсгүйн өмнүүр орж алхах цээртэй.

156. Хаалга алдлах цээртэй. Хүн өнгөрсөн үед хаалга дардаг ёсон байсан.

157. Малгайгаа буруу буюу хойш нь харуулж өмсөх цээртэй. Хүн алсан хүн нүүрээ буруулж байгаа хэрэг.

158. Гэрт орохдоо тотгоноос барьж, дүүжилж орох цээртэй.

159. Жаргалтай ч гэсэн орондоо бүү дуул, зовлонтой ч гэсэн орондоо бүү уйл.

160. Харанхуй шөнө үсээ самнадаггүй.

161. Харанхуй шөнө гэртээ исгэрч болохгүй.

162. Иртэй, үзүүртэй мэс зүйлсийг ир, үзүүрээр нь хүнд чиглүүлж өгөх цээртэй.

163. Хүний малгай өмсөх цээртэй.

164. Зэлэн дээгүүр хөндлөн алхаж гарах цээртэй.

165. Уурган дээгүүр алхаж гарах цээртэй.

166. Хүнд салаагаараа юм өгөх, авах цээртэй.

167. Настай хүний өмнөөс дал мөр хавчиж мэдэхгүй гэдгээ илэрхийлэх цээртэй.

168.

169. Могой гэж хэлэх цээртэй. Лусын амьтан эсвэл урт хорхой гэж зөөлрүүлж ярьдаг.

170. Аягандаа хоол үлдээх цээртэй. Амны хишгээ барна гэдэг.

171. Ус , гол руу нулим үл болно.

172. Гол, усанд бүү оруулахаас цээрлэ. Нэг л сав, шанагаар утгах хэрэгтэй.

173. Толгойгоо салаавчилж болохгүй. Өрөнд орсон хятад шиг гэх..

174. Эмэгтэй хүн завилж сууж болохгүй.

175. Шанаагаа тулж болохгүй. Ганихарсан хүн шанаагаа тулдаг аж.

176. Сүүнд түүхий мах хийж болохгүй.

177. Болсон идээнээс заавал амсах.

178. Ахмад хүнтэй золгох, уулзахдаа энгэр задгай байх цээртэй. Заавал товчилсон байх.

179. Айлд хумсаа авах цээртэй.

180. Айлд үсний сэвээ хаях цээртэй.

181. Сэвийг галд хийх цээртэй.

182. Сүүжний ясыг гэрт хонуулах цээртэй.

183. Харуй бүрийгээр хог гаргах цээртэй.

184. Эх рүүгээ муухай харах цээртэй.

185. Эцгийн өөдөөс том дуугарах цээртэй.

186. Хаалга түшиж зогсох цээртэй.

187. Гэрийн багана түшиж зогсох цээртэй. Баганын зовлон халдана гэх.

189. Тургих цээртэй. Бороо орно гэхэ.

190. Нохой нэмнэх цээртэй. Тэнгэр задраана гэх.

191. Гал руу бохир цаас хийх цээртэй. Галын бурхан сэвтэнэ гэх.

192. Утсын хооронд нь хөрөөдөх цээртэй. Чонын шүд хурцална гэх.

193. Аав нь хормойн донтвол үр хүүхэд нь өвдөж, үхэж үрэгддэг. \Эцгийн явдал үрд\

194. Эхнэр нь хормойн донтвол нөхөр нь өвдөх, амь нас алддаг.

195. Хулгай хар мөртэй тул хүний хулгайлсан зүйлийг авах цээртэй.

196. Танихгүй хүний оршуулганд очих цээртэй.

197. Ширээн буландаж суух цээртэй.

198. Авдар болон ширээн суух цээртэй. Өрөнд орно гэх.

199. Дэмий цаас хайчлах цээртэй. Өрөнд орно гэх.

200. Гурил зуурсан гараа угаах хэрэгтэй.

201. Хундаганы ёроол гартал уух цээртэй. Архичин болно гэх.

202. Архины шавхруу уух цээртэй.

203. Тогоо шанага угсарч тавих цээртэй. Эмэгтэй хүн төрж чадахгүй гэх.

204. Уул, овоо, тахилгын газар болон мэдэхгүй газраас чулуу, эд зүйлс авах цээртэй. Хангай дэлхий лус хилэгнэнэ гэх.

205. Шүдээ хавирах цээртэй.

206. Хөмхий зуух цээртэй.

207. Нурууны мөгөөрс мэрэх цээртэй. Хошного загатнана гэх.

208. Далны яс мэрэх цээртэй. Махыг нь заавал огтолж иднэ.

209. Толгой идэхдээ 2 нүдийг нь нэг нэгээр нь 2 өөр хүн идэх цээртэй. Хялар болно гэх.

210. Тогоон дотор хутга хийх цээртэй. ээжтэй хүн бүр ч болохгүй..

211. Хуурай тогоо галлаж болохгүй.

212. Эр хүний хийморь малгай, бүсийг доош тавих цээртэй.

213. Өлзий хээ нь бурхны зүрх учир доогуур байлгахыг цээрлэнэ.

214. Гараа дэмий савчиж болохгүй. Орчинд байгаа бичил амьтдыг алж буй гэх.

215. Гараа угаасны дараа гараа сэгсэрч болохгүй. Амны хишиг барна гэх.

216. Явган сууж хооллох цээртэй.

217. Шөнө орой болсон хойно хэрүүл тэмцэл хийх цээртэй.

218. Тотгоор шагайх цээртэй.

219. Бусдын өмдөн доогуур шургах цээртэй. Бузартана гэх.

220. Хэц, цэрэвний доогуур шургах цээртэй. Бузартана гэх.

221. Гараа угаалгүй үнээ саах цээртэй. Хөх нь яр иддэг.

222. Авдар онгорхой орхих цээртэй. Сайтар таглах хэрэгтэй эс бөгөөд хоосроно.

223. Гуйлгачин хүний гарт өглөг өгөх цээртэй. Холоос чулуудаж өгөх. Эс бөгөөд өөрөө ядуурна, буянаа өгдөг гэх.

224. Оготны нүх рүү шээх цээртэй. Сэтэрхий хүүхэд гарна гэх.

225. Шүдний мах буюу чононд хазуулсан малын мах идэх цээртэй. Хууч өвчин хөдөлнө гэх.

226. Гол усанд юмаа угаадаггүй.

227. Гал руу цустай зүйл хийдэггүй.

228. Ус руу гал цогтой зүйл хийдэггүй. Нүүр нь алаг цоог болно гэх.

229. Хар ус харамладаггүй.

230. Тотгоноос гоожиж байгаа усаар тоглодоггүй муу ёр гэх

231. Малгайгаа дээш нь харуулж тавьдаггүй.

232. Шөнө орой хумсаа авдаггүй. Төөрнө гэх.

233. Эмэгтэй хүний бөгс рүү цохьдоггүй, хадамдаа гологдоно гэх

234. Чулуу түүж цуглуулдаггүй. \Чулуу цуглуулдаг хүмүүсийг хэлж байна.\

235. Ахмад хүний үгийг тасддаггүй.

236. Холд яваа хүн эдлэл хэрэглэлээ хаядаггүй гэх. Эзнээ дууддагаас тэндээ эргэж хэзээ нэг цагт буцаж очдог гэх

237. Буурин дээрээ хогоо үлдээсэн айл сайн явдаггүй гэх.

238. Хоол идэх юмаа хаяж асгадаггүй. Амны хишиг ар дээрээ гарна гэх.

239. Ус харамладаггүй

240. Нохой алдаггүй.

241. Могой алдаггүй.

242. Мэлхий алдаггүй.

243. Чулуу нясалдаггүй.

244. Халаасаа эргүүлж явдаггүй. Хоосроно гэх

245. Урт настай амьтан алдаггүй. Нас богиносно гэх

246. Толгойгоо сэгсэрдэггүй

247. Угаагүй аяга таваг хонуулж тавьдаггүй. Заавал угаах. Ядуурна гэх.

248. Хувцасны халаас эргүүлцэн явдаггүй. Хоосроно гэх

249. Уруулаа гөвдөггүй. Буянаа гөвнө гэх.

Улаач хүний сахиж явах жаяг

-худлаа яриж хүн залилахгүй
одоогийн нийгэмд элбэг тохиолддог зүйлсийн нэг.жишээ нь:буюны үйл болох адис хүртээх,цээр гаргах үйл бүрд мөнгө нэхэж авах.эдгээр үйл нь сахиусны бусдад туслах ариун үйл болохоос үнэ мөнгөний үйл биш юм
-үхээрийн газраар явахгүй
улаач хүн шинэ тутамдаа үхээрийн газар буюу оршуулгын газар мэтийн цээр ихтэй муу муухай газар явахгүй байх хэрэгтэй.учир нь тухайн улаачын шүтээн болоод өөрөө хэцүүдэж сэвтэх болно
-бусад улаач болоод энгийн хэн нэгэнтэй ам муриухгүй
энэ нь үргэлж бууж өг гэх үг биш боловч түргэдэж бусадтай бүү хэрүүл маргаан хий гэсэн үг.тэр дотроо улаач хүнтэй бол бүүр ч болохгүй учир нь хоёуул тэнгэр шүтээнтэй улаач хүн тула сахиус нь улаачаа өмөөрч дээд тэнгэрт харгалдаан үүсдэг.хэрүүл маргаан гэдэг хэзээд сайныг авчирдаггүй шүүдээ
-хүнийг сүрдүүлэхгүй
улаач хүмүүс өөрийн давуу тал буюу энгийн хүмүүсийг сахиусаараа айлгах нь их харагддаг.гэвч энэ бол бас л байж болошгүй зүйл.сахиус залахаасаа өмнө хэн байсан тэр хэвээрэй байх хэрэгтэй.хэрэв ийм зан араншин гаргасаар байвал үүнийг шийтгэх тэнгэр гэж бас байдаг юм шүү.хэнд дийлдэшгүй мэт бодож байгаа улаач байгаа бол хурдан энэ бодлоо хаясан нь дээр шүү
-хүний үйлийг бүтээхдээ үнийн жишиг тогтоохгүй
энэ үгийг би өөр нэг блогоос авчихсан юм.ямар блог байсаныг нь сайн санадаггүй. ямартайч зарим улаач хүмүүс сахиусныхаа өмнөөс мөнгө төгрөг нэхэж дур мэдэн заслын үйлдээ үнэ тогтоох нь их болсон.
-хараал жатга хар муу үйлийг цээрлэж явах
хараал жатга гэдэг тасардаггүй хар муу үйл.тиймээс үүнээс хол байж бодох ч хэрэггүй.бусад муу үйл ч адил хийж байгаа болоод хийлгэж байгаа хүндээ муу муухайг л дагуулдаг
-хатуу хар ,бор дарснаас амсахгүй
улаач хүн хатуу хар хүртэхгүй хатуу тангарагтай учир хатуу хар хүртэж хэзээ ч болохгүй.угаас үвүг дээдэс маань бор дарсанд хэт орсон хүн үргэлж буруутдаг гэдэг учир ийм зүйлийг улаач хүндээ огт хүртээх ёсгүй
-амны алдаа гаргахгүй
энэ бол зөвхөн улаач хүнд хамаатай зүйл биш юм.хүн хамгийн түрүүнд амнаасаа болж буруутдаг үүнийг сахиусууд багахан ч байсан зүгээр өнгөрөөдөггүй.жишээ нь:сахиус буухад идээ хүртээх ёс бий.үүнд нэг түшээ <өвөө таван тансаг идээгээ бариа> гэж хэлэхэд сахиус бариаад тавихгүй байх жишээтэй.учир нь итээ хүрт гэх ёстой бол барь гэж жижиг ч гэсэн утгыг гуйвуулж байгаа тул амны алдаа жижиг зүйлээс эхэлдэг гээд сахиус дор нь засаж сануулдаг
-сахиусны гэх зүйлийг чандлан хадгалж аяга шанага,өмд гуталтайгаа нийлүүлэхгүй байх
энэ бол тэр чигээрээ сахиусны жаягт багтах зүйл сахиусны гэх бүх зүйлийг муу муухай зүйлео огт хутгаж болохгүй.дээдийн баилгах ёстой улаач хүн энэ мэт олон жаягуудыг сахиж байж хүч чадал авах ба сайн улаач болдог.үүнийг дагаагүй улаач хүмүүс эцэс сүүлд нь буруугаа засж болохооргүй болсон үед нь л ухаардаг ба оройтсон байдаг тиймээс улаач хүмүүс уншиж байгаа бол шүүмж талаас биш аль болох өөртөө хэрэгтэй талаас нь тусгаж ойлгоорой.....